Việc công bố sản phẩm sữa và công bố thực phẩm chức năng dành cho trẻ em tại Việt Nam là một yêu cầu pháp lý bắt buộc và được quy định chặt chẽ bởi một hệ thống văn bản pháp luật đa tầng, bao gồm Luật An toàn thực phẩm 2010, Nghị định 15/2018/NĐ-CP, và đặc biệt là Thông tư 33/2024/TT-BYT mới nhất của Bộ Y tế, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.
Có hai hình thức công bố chính: "tự công bố" áp dụng cho các sản phẩm ít rủi ro hơn (như sữa tươi, sữa cho trẻ trên 36 tháng tuổi) và "đăng ký bản công bố sữa công thức" bắt buộc đối với các sản phẩm có nguy cơ cao (như sữa công thức cho trẻ 0-36 tháng tuổi).
Hồ sơ và quy trình có sự khác biệt rõ rệt giữa sản phẩm sản xuất trong nước và nhập khẩu, với yêu cầu cao hơn đối với hàng nhập khẩu, đặc biệt là về giấy tờ chứng minh nguồn gốc và chất lượng quốc tế. Chi phí và thời gian xử lý phụ thuộc vào loại hình công bố và sản phẩm cụ thể, với quyền lưu hành ngay lập tức cho sản phẩm tự công bố nhưng đi kèm với trách nhiệm cao hơn về phía doanh nghiệp.
Có hai hình thức công bố chính: "tự công bố" áp dụng cho các sản phẩm ít rủi ro hơn (như sữa tươi, sữa cho trẻ trên 36 tháng tuổi) và "đăng ký bản công bố sữa công thức" bắt buộc đối với các sản phẩm có nguy cơ cao (như sữa công thức cho trẻ 0-36 tháng tuổi).
Hồ sơ và quy trình có sự khác biệt rõ rệt giữa sản phẩm sản xuất trong nước và nhập khẩu, với yêu cầu cao hơn đối với hàng nhập khẩu, đặc biệt là về giấy tờ chứng minh nguồn gốc và chất lượng quốc tế. Chi phí và thời gian xử lý phụ thuộc vào loại hình công bố và sản phẩm cụ thể, với quyền lưu hành ngay lập tức cho sản phẩm tự công bố nhưng đi kèm với trách nhiệm cao hơn về phía doanh nghiệp.
Khuyến nghị cho doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ pháp luật, giảm thiểu rủi ro và hoạt động hiệu quả trong thị trường sữa trẻ em tại Việt Nam
Để đảm bảo tuân thủ pháp luật, giảm thiểu rủi ro và hoạt động hiệu quả trong thị trường sữa trẻ em đầy nhạy cảm, các doanh nghiệp được khuyến nghị thực hiện các biện pháp sau:
- Nắm vững và cập nhật pháp luật liên tục: Do môi trường pháp lý luôn thay đổi, đặc biệt với sự ra đời của các thông tư mới như Thông tư 33/2024/TT-BYT, doanh nghiệp cần thường xuyên theo dõi các văn bản pháp luật mới nhất từ Bộ Y tế và các cơ quan liên quan. Việc này giúp đảm bảo tuân thủ kịp thời các thay đổi, tránh các vi phạm do thông tin lỗi thời.
- Kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt và định kỳ: Đảm bảo sản phẩm đáp ứng đầy đủ các chỉ tiêu an toàn thực phẩm theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) và tiêu chuẩn quốc gia. Thực hiện kiểm nghiệm định kỳ tại các phòng thí nghiệm được công nhận ISO 17025 và đảm bảo phiếu kiểm nghiệm còn hiệu lực 12 tháng khi nộp hồ sơ. Đây là nền tảng để khẳng định chất lượng và an toàn của sản phẩm.
- Chuẩn bị hồ sơ chính xác và đầy đủ: Rà soát kỹ lưỡng từng tài liệu, đảm bảo tính hợp lệ và hiệu lực. Đối với hàng nhập khẩu, cần đặc biệt chú trọng việc hợp pháp hóa lãnh sự và dịch thuật công chứng Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) và các tài liệu liên quan khác, vì đây là những yêu cầu chặt chẽ để xác minh nguồn gốc và chất lượng.
- Phân loại sản phẩm đúng đắn: Việc xác định chính xác loại sản phẩm (sữa công thức, sữa tươi, thực phẩm chức năng) và đối tượng sử dụng (độ tuổi) là bước đầu tiên và quan trọng nhất để áp dụng hình thức công bố phù hợp (tự công bố hay đăng ký bản công bố) và nộp hồ sơ đúng cơ quan có thẩm quyền. Sai sót trong bước này có thể dẫn đến lãng phí thời gian và nguồn lực.
- Chủ động trong quy trình và trách nhiệm: Đối với hình thức tự công bố, doanh nghiệp có quyền lưu hành sản phẩm ngay sau khi nộp hồ sơ. Tuy nhiên, điều này đi kèm với trách nhiệm hoàn toàn về tính an toàn và chất lượng sản phẩm ngay từ thời điểm lưu hành. Doanh nghiệp cần chủ động công bố thông tin sản phẩm trên các phương tiện truyền thông và duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ vững chắc.
- Quản lý rủi ro và nguồn gốc: Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng nội bộ vững chắc, kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc nguyên liệu và quy trình sản xuất để tránh các rủi ro về sản phẩm giả, không đạt chuẩn, hoặc nhập lậu. Điều này không chỉ bảo vệ người tiêu dùng mà còn bảo vệ danh tiếng và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
- Tư vấn pháp lý chuyên nghiệp: Trong trường hợp quy trình công bố phức tạp hoặc để đảm bảo tuân thủ tuyệt đối, doanh nghiệp nên tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý có kinh nghiệm sâu rộng trong lĩnh vực an toàn thực phẩm và công bố sản phẩm.
- Lưu trữ hồ sơ có hệ thống: Duy trì toàn bộ hồ sơ công bố sản phẩm một cách có tổ chức và đầy đủ trong suốt quá trình hoạt động kinh doanh để phục vụ các đợt kiểm tra, thanh tra của cơ quan nhà nước.
Trên đây là tư vấn của Oceanlaw về các điểm chính quy định công bố sản phẩm, khách hàng có thắc mắc vui lòng liên hệ trực tiếp đến Oceanlaw để được tư vấn miễn phí.
